Vagadziri vedhaimondi vanotsikirira kuti vadimburwe maroyalty

0
Vacheri vemadhaimondi vari kutsvaga kuongororwa mari dzemaRoyaly.

Vagadziri vedhiamond muZimbabwe vakumbira hurumende kuti ibvise mitero yematombo anokosha aya kuitira kuti basa iri rifambe zvakanaka.

Mari yemuhoro yevanogadzira madhaimondi pari zvino inonzi 10% yemari yese.

Asi vatambi vemuchikamu ichi vati huwandu uhu hwakanyanya.

Varatidza kuti mari iyi yave kukanganisa hupenyu.

Mugwaro rayo reState of the Mining Industry ra2021, sangano reChamber of Mines of Zimbabwe rinoti hurumende inofanira kuita chimwe chinhu kuti vatambi vape mukana wekufema mumamiriro ezvinhu akaoma.

“Vakabvunzwa nevanogadzira madhaimondi vakaratidza kuti humambo hwemadhaimondi huri pa10% huchiri humwe hwepamusoro-soro pasi rose uye huri kukanganisa vagadziri vemadhaimondi,” Chamber of Mines yakadaro.

“Vari kutarisira kuti hurumende iongorore humambo hunoenderana nemaitiro akanaka.”

Dare iri rati Botswana, imwe yenyika dzine mangoda makuru muAfrica, inowanawo chikamu chegumi kubva muzana pamangoda ayo.

Mangoda ari kutarisirwa kupa US$1 bhiriyoni pagore kuhupfumi hwemigodhi yeUS$12 bhiriyoni iyo Zimbabwe iri kutarisira kuvaka kubva muna 2023.

Zimbabwe iri kurongawo kuwedzera mangoda ayo anodarika katatu kusvika pamamiriyoni gumi nerimwe emakarati panosvika 2023 kubva pamamiriyoni matatu nemazana masere emakarati akatarisirwa gore rino. Zvichitevera kubatanidzwa kwevacheri vemangoda vanomwe muna 2015 muZimbabwe Consolidated Diamond Company (ZCDC), uye makore maviri akatevedzana achicherwa nehurumende chete, hurumende yakapedza mutemo wekuchera mangoda muna 2019 uye yakavhurazve chikamu ichi kune vakazvimirira.

Mutemo mutsva uyu waita kuti kucherwa kwemangoda kuvatambi vana chete vanoti ZCDC yeHurumende, kambani yekuRussia yeAlrosa, kambani yekuChina yeAnjin pamwe neZimbabwe Stock Exchange yakanyorwa mazita, Murowa Diamonds yeRioZim.

“Zvakawanikwa muongororo zvinoratidza kuti vazhinji vakabvunzwa vari kutarisira kuti hurongwa hwemari hucharamba husina kunaka muna 2022. Nyaya dzehupfumi dzakakosha dzakasimbiswa nevakabvunzwa sekukanganisa tarisiro yekubudirira inosanganisira mitero yepamusoro yemitero, mitero yepamusoro yekutonga kwezvakatipoteredza uye kupomerwa kweRural District Council,” mushumo unoverenga.

Vakuru vemigodhi vakati vaive vasina chivimbo pamusoro penzvimbo yemakwikwi ekudyara muna 2022, ne70% yevakapindura vachitarisira kuti nzvimbo yekudyara icharamba yakaora mwoyo semuna 2021.

Mugwaro ravo rebhajeti ra2020, gurukota rezvemari, VaMthuli Ncube, vakazivisa kuti bazi rehomwe rakadzikisa mari yekucherwa kwemangoda kubva pazvikamu gumi nezvishanu kubva muzana kusvika pagumi kubva muzana zvemari yose, kuitira kuderedza mutengo wekuchera matombo akadzika midzi ekimberlite.

VaNcube vati vacheri vemangoda vave kushandisa mari dzemangoda dzakadzama, vachidhura zvikuru pakuchera mangoda, nekudaro panofanirwa kuvandudzwa kuvandudzwa kwemari yemangoda.

Zvisineyi, danho rakatorwa nehurumende rekudzikisa mari yemangoda nezvikamu makumi matatu nezvitatu kubva muzana, harina kufamba zvakanaka kumasangano anorwira kodzero dzezvicherwa, sangano reCentre for Research and Development richiti hazvingaite kuti kugadzirwa kwemangoda kurambe kwakavanzika.

Chamber yakati vakapindura muPGMs neLithium sectors vakachemawo nehurongwa hwazvino hwemutero wemutero, zvichiratidza kuti vazhinji vanogona kuita mari vanozviona sekukanganisa mapurojekiti kukosha kwazvino. Nekuda kweizvozvo, vamwe vanoisa mari vakaramba mapurojekiti anogona kuitika muzvikamu, akadaro.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *