Mukuru wemauto anobata Bippa purazi rakachengetedzwa

0

MUMWE mukuru mukuru wemauto muZimbabwe National Army akatora chikamu chepurazi reMsasa Highlands Farm riri kuManicaland, iro rine mahekita 149, izvo zviri kupa kuti Zimbabwe irambe ichizadzisa chivimbiso chayo chekuchengetedza kodzero dzemidziyo.

Purazi rakatorwa naVaElvis Nyahoda rakachengetedzwa pasi pechibvumirano cheBilateral Investment Promotion and Protection Agreement (Bippa), Zimbabwe Independent chakaparurwa svondo rino.

Asi mubvunzurudzo neChipiri, mukuru mukuru wemauto akati purazi iri idiki zvekuti harikwanisi kuchengetedzwa pasi pezvibvumirano zvepasi rose.

Documents nhaka Independent akaratidza kuti Nyahoda vakapinda mufananidzo gore pashure akanga papurazi “zvisizvo” gazetted kuti pakuunganidza muna 2016.

Mukuru wemauto akapihwa tsamba yekuti atore mahekita makumi mashanu nemapfumbamwe enyika, ayo anoumba chikamu chemakumi mana kubva muzana chenyika yaimbozara nemapoka emakwai nezvimwe zvipfuyo isati yadzoserwa kumashure nehondo.

Purazi iri nderaSam Case, anobva kuIrish, nemudzimai wake, anobva kuGermany.

Bepanhau reThe Independent rakaziviswa kuti Nyahoda anonzi akatora midziyo yakawanda papurazi iri svondo rino.

“Akapinda zvine chisimba pazvivakwa zviri kuzasi kwepurazi uye auya nemhuri yake. Asi tsamba yaakapihwa yanga isingabatanidzi zvivakwa zvepapurazi iri. Iye zvino ave kutora zvivakwa, minda papurazi apa uye ari kunanga kumba kwangu,” akadaro Case.

Zvakadaro, Nyahoda anoti zvivakwa zvaakatora zviri panzvimbo yaakapihwa.

Vati vaive chikamu chezvivakwa zvekare uye zvisina kushandiswa zvaive papurazi.

Nyaya iyi yave kunetsa nemafambisirwo akaitwa tsamba yekupihwa purazi kuna Nyahoda, sezvo yakasvika panguva yaange achikwidza nyaya yepepanhau repurazi iri.

Akataura kuti purazi iri rakanga rakachengetedzwa naBippa nokuti mudzimai wake anobva kuGermany.

Zimbabwe neGermany dzakasaina chibvumirano cheEncouragement and Reciprocal Protection of Investments musi wa29 Gunyana 1995, icho chakatanga kushanda musi wa14 Kubvumbi 2000.

Sezvakanyorwa mutsamba yemusi wa5 Chikumi 2002, veCase’s Actlink Farm vakatenga munda waitaurwa nemushakabvu William Shamu mugore ra1999 neZW$2,2 miriyoni.

Chirongwa chekuendesa hupfumi kuvatema chakazopera mushure mekunge VaShamu vapihwa chitupa nehurumende.

Embassy yeGermany yakanyora tsamba yaFebruary 28, 2018 kune komisheni yeminda ichisimbisa kuti purazi iri rakawira pasi peBippa, chibvumirano pakati penyika dzinochengetedza mari yevagari vekunze.

Bazi rinoona nezvekudyidzana nedzimwe nyika nekutengeserana nedzimwe nyika, rinoti Zimbabwe yatambira zvibvumirano zvakadaro zvinosvika gumi nezviviri nenyika dzakaita seSouth Africa, Denmark, Netherlands, Switzerland neGermany.

Komisheni yeminda, mukugadzirisa kwayo yakapihwa Chikunguru 13, 2020, yakati Actlink Farm yaive mari yakachengetedzwa.

Zvisinei, yakaendesa nyaya iyi kuhurumende.

Zvinoenderana neSection (3) (b) (ii) yeLands Commission Act (Chapter 20:29), komisheni haizoferefete chichemo kana gakava kana zvakaitwa kana kusiiwa kwaitwa chichemo kana gakava rine chekuita nehukama kana kudyidzana. zvinosanganisira hurumende yeZimbabwe nehurumende yekunze,” komisheni iyi inodaro.

“Nekuda kwekuti purazi iri rakachengetedzwa neBippa, mumhan’ari anofanira kutaura zvakananga kubazi rezveminda, kurima, mvura nekugariswa kwevanhu kumaruwa panyaya iyi.

Case akati mhuri yake yaedza chose kumisa Nyahoda zvikashaya basa.

Ruzhinji rwevakuru vakambobata nyaya iyi vakafa kana kuti vaendeswa mberi vasati vapedza nyaya iyi.

Svondo rino, Case akati akarasikirwa nemakore mashanu enguva yaigona kunge iri nguva yekuedza kudzoreredza purazi.

Papurazi iri paimbove nedanga remakwai mazana mana nemakumi masere nemombe makumi maviri nesere mugore ra2008 asi huwandu hwayo hwadzikira kusvika pamakumi matanhatu pasina mombe.

VaNyahoda vatsinhira kuti vakapihwa tsamba yekuti vatore mahekita makumi mashanu nemapfumbamwe epurazi iri sezvakaburitswa mupepanhau rehurumende.

Akataura kuti purazi iri raive diki zvekuti harigone kuiswa pasi peBippa.

“Hapana chandakamboudzwa zvakadaro. Chandinoziva ndechekuti purazi iri chikamu cheminda yakaburitswa mugazeti uye zvakatevedzwa nzira dzekuburitsa tsamba yekupihwa.

“Hapana paringawira pasi peBippa nekuti purazi iri idiki,” akadaro Nyahoda.

Munyori mukuru mubazi rezvekurima, VaJohn Bhasera, vanoti bazi riri kuongorora nyaya iyi.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *